Zijn er te veel webwinkels?

Nederland heeft heel veel webwinkels, misschien wel te veel als je de marktgroeicijfers ernaast legt. Vorig jaar hield één op de zeven ondernemingen ermee op. Toch komen er nog altijd meer webwinkelbedrijven bij dan ermee ophouden.

‘Honderdduizend webshops in Nederland’, schreven we afgelopen november. Begin dit jaar stond de CBS-teller op 100.935, tegenover 94.570 begin vorig jaar. In twaalf maanden kwamen er per saldo dus 6.365 webwinkelbedrijven bij, een groei van 6,7 procent. Over vijf jaar gemeten is het aantal bedrijven in de categorie ‘detailhandel via internet’ verdubbeld.

Online bestedingen

Is er plek voor al die ondernemers, hoofdzakelijk online productverkopers? Het hangt ervan af hoe je het bekijkt, maar veel ruimte is er niet. Volgens de nieuwe Thuiswinkel Markt Monitor, deze week gepubliceerd, zijn de online productbestedingen afgelopen jaar met 2 procent gegroeid tot 21,4 miljard euro. Dat is meer dan in 2023, maar minder dan in 2022 en 2021:

Bron: Thuiswinkel Markt Monitor

Nog een kanttekening: de omzetaanwas van vorig jaar vloeide zo goed als geheel naar buitenlandse webshops, die hun omzet met 12 procent zagen toenemen tot 4,4 miljard euro. Zo kochten Nederlanders alleen al voor 434 miljoen euro bij online aanbieders uit China, 28 procent meer dan in 2023.

Nederlanders kochten vooral meer in Chinese shops

Corrigeer je de groeicijfers nog voor inflatie, dan is de Nederlandse markt niet groter, maar kleiner geworden. En dat terwijl er steeds meer ondernemers de markt betreden.

Opheffingen

Het is dan ook niet raar dat veel webwinkelbedrijven, vaak eenmanszaken (84 procent), hun onderneming staken. Het aantal faillissementen is beperkt, maar veel webwinkeliers trekken wel zelf de stekker uit hun handel. Het CBS telde vorig jaar 14.005 opheffingen van detailhandelaren zonder fysieke winkel of markt. Bij die categorie horen ook postorderbedrijven, colporteurs en straathandelaren, maar het zijn voor het overgrote deel online ondernemers.

Ongeveer één op de zeven van die ondernemers stopten er vorig jaar mee, leert een rekensom. De dynamiek in het Nederlandse webwinkellandschap is enorm, zeker als je bedenkt dat het aantal starters nog een stuk groter is dan het aantal stoppers. Gemiddeld moeten webwinkeliers genoegen nemen met een kleiner deel van de markt. Daar komt nog bij dat ‘mensen meer en meer kopen bij de grote webshops’, zoals de aftredende PostNL-topvrouw Herna Verhagen afgelopen januari zei.

De dynamiek in het webwinkellandschap is enorm

Lichtpunten

Anno 2025 is een webwinkel geen goudmijn, voor zover het dat ooit is geweest. Maar er zijn ook lichtpunten: uit de online detailhandelscijfers van het CBS blijkt dat pure online verkopers beter presteren dan zogenoemde multichannelers; een steeds groter deel van de binnenlandse online bestedingen vloeit naar hen.

Bovendien is de groei van de webuitgaven in de loop van vorig jaar versneld, leren de rapportages van zowel het CBS als van Thuiswinkel.org. Met name in de categorieën voeding & drogisterijwaren, speelgoed en telecom zit de online groei er goed in.

Topsport

Of het genoeg is voor al die ruim honderdduizend webshops is de vraag. Natuurlijk zijn er ondernemers die voor hun inkomen niet afhankelijk zijn van de webshop alleen. Tegelijkertijd is duidelijk dat je online ondernemen er niet een beetje bij kunt doen als je succes wilt boeken. Het is topsport, waar – oneerbiedig gezegd – ook amateurs op afkomen. Voor slimme ondernemers met goede oplossingen voor specifieke problemen of doelgroepen zal er altijd ruimte blijven.