In hoeverre mag je namaak verkopen?

Een goedkope PS3-controller, een lader voor een iPhone of een t-shirt waarbij het design wel erg veel lijkt op dat van een topontwerper. Online zijn er veel producten die lijken op die van bekende topmerken. Maar in hoeverre mag je namaak-artikelen in je webwinkel verkopen?

Er zijn veel webshops die nep-kleding of -artikelen verkopen. Of dat mag, kan het verschil betekenen tussen omzet behalen en iets illegaals doen, waarbij de shop offline gehaald kan worden. De grens tussen wat nu wel en wat niet mag met nep-artikelen is soms best dun.

Soortgelijk product? Geen probleem!

Een officiële PS3-controller van Sony kost zo’n zestig euro. Een controller die compatible is met de PlayStation 3 heb je voor nog geen twee tientjes. Met de verkoop van zo’n controller is niks mis mee. Zo lang je het als verkoper niet verkoopt als een controller van Sony.

Als je het aanbiedt als ‘PS3-controller’ of ‘controller voor de PlayStation 3’, dan is daar natuurlijk niks aan gelogen. Zolang je maar duidelijk maakt dat het artikel niet gemaakt is door Sony, maar een alternatief is voor de controllers van Sony.

Vaak is het ontwerp van de controller en/of de buttons ook voldoende gewijzigd in vergelijking met het originele, officiële ontwerp, dus van verwarring bij consumenten is dan geen sprake.

Een nep-artikel verkopen

Een alternatief is prima, maar dat verandert wanneer je iets verkoopt wat wél erg lijkt op het duurdere origineel. Dit kan bijvoorbeeld door misleidende productteksten. Zeggen dat iets een “Beats by Dr. Dre”-koptelefoon is, terwijl dat niet zo is, mag duidelijk niet.

Maar je mag ook geen nep-koptelefoon verkopen waarbij duidelijk het bekende logo van Beats by Dr. Dre op te zien is, zonder dat je ook maar met één woord rept over dit merk. Dan schend je het merkrecht en dat is verboden.

Zo verkocht de webwinkel Deal Extreme een tijdje een namaak-Beats voor elf dollar (ter vergelijking: het origineel kost meer dan honderd euro). Op de productfoto’s was het logo niet te zien en was duidelijk te zien dat de koptelefoon twee draden bevatte (terwijl het origineel bekendstaat om het hebben van één draad’ en wordt er in de productomschrijving met geen woord gerept over ‘Beats’ of ‘Dr. Dre’.

Maar in de bijbehorende productvideo is het logo wel duidelijk te zien. Daar was dus sprake van bewuste namaak en misleiding van de consument. Daarmee maak je inbreuk op het merkrecht en overtreed je de wet. Met het logo impliceer je dat het hier om een origineel gaat.

Chinese namaak

Chinese platforms controleren het aanbod van partners al actief op namaak, maar toch zijn er soms artikelen te vinden die duidelijk nep zijn. Het design mag wel lijken op het design van een merk, maar moet voldoende afwijken om de consument daarbij niet te verwarren.

Verder mag je dus de naam naam niet vermelden in je productomschrijvingen. Of je moet het omschrijven als een artikel dat lijkt op een product van dat merk (en het dus niet écht is). Al heb je dan mogelijk het probleem dat het design daardoor wetten overtreedt door inbreuk te maken op copyright of auteursrecht.

Webwinkel in namaak? Zoek vooraf uit of het mag!

Als je iets in kunt kopen betekent dat nog niet dat je het mag verkopen. Als je zelf al twijfelt kun je die namaak-producten beter niet verkopen. Als je het niet weet kun je de leverancier om hulp vragen. Maar bedenk goed: jij bent als retailer verantwoordelijk voor wat jij in je webwinkel verkoopt. Zoek dus goed uit of je producten legaal zijn.

Het lijkt winstgevend om namaak-producten te verkopen. Want je kunt ze vaak goedkoop inkopen. Maar je kunt zowel problemen krijgen met de consument (de kans op retouren is enorm) als met het merk dat het origineel verkoopt. Daarnaast loop je ook kans op boetes en (in het extreme geval) zelfs gevangenisstraf.

De kans op een straf is misschien klein, de kans dat een merk klaagt bij je hoster of webwinkelsoftware-aanbieder, en je hele website offline laat halen is wél vrij groot. Oók in Nederland worden er regelmatig webwinkels offline gehaald en dan heb je al je werk dus voor niets gedaan.