In 1995 werd ecommerce van nu al voorspeld

Opiniepeiler Maurice de Hond schreef in 1995 een boek, waarin hij onder andere voorspellingen deed over de situatie tien jaar later. En wat blijkt? De Hond voorzag vijfentwintig jaar geleden al de komst van productfilters en recensies in webwinkels, iDeal en voorspelde concepten waar diensten als Google Assistant, Netflix en Fox Sports op gebaseerd zijn!

De Nederlandse ecommerce bestaat in 2020 precies 25 jaar en dat was voor Wijnand Jongen bijvoorbeeld reden om in het nieuwe boek ‘ 25 jaar online winkelen in Nederland’ terug te blikken op de afgelopen kwart eeuw.

Maar er werd vroeger ook al vooruitgekeken naar de Nederlandse ecommerce. Zo voorspelde in 1987 het hoofd marketingservices van Albert Heijn de komst van de thuisbezorging van online bestelde boodschappen, zelfscankassa’s en niche-webwinkels.

Dankzij de snelheid van het licht

Iets soortgelijks deed Maurice de Hond in 1995, toen hij zijn boek ‘Dankzij de snelheid van het licht’ uitbracht. Hierin liet hij zijn licht schijnen over de gevolgen die het internet zou kunnen hebben voor burgers, bedrijven en de overheid. Het boek is in delen gratis te lezen via de website van Maurice de Hond en wie hier doorheen bladert, merkt al snel dat de opiniepeiler het 25 jaar geleden al goed had gezien.

Voorspeld door De Hond: slimme spraakassistenten

In deel C van het boek [pdf] blikt De Hond vooruit op de periode na 2005, dus tien jaar na het verschijnen van zijn boek. Zo zegt hij ervan uit te gaan dat dan mondelinge communicatie met de pc of een ‘personal assistant’ gemeengoed is geworden. “Een gebruiker zal desgewenst tegen zijn apparaat praten, en het apparaat zal vervolgens ‘begrijpen’ wat er tegen hem gezegd wordt.” In feite voorspelde hij daarmee de komst van smarthome-diensten als Siri en Google Assistent.

Voorspeld door De Hond: video-on-demand

Ook voorspelde hij de komst van video-on-demanddiensten als Netflix en Videoland. “Met behulp van ‘real video’ over de glasvezelkabel kan iedere PC/tv datgene wat nu een televisieprogramma heet opvragen.” Hij dacht destijds dat in de toekomst elk huis zou worden verbonden met elke computer, waar ook ter wereld, die programma’s ter beschikking stelt.

Alle voetbalwedstrijden worden vastgelegd en live uitgezonden voor supporters die daarvoor een ’toegangskaartje’ betalen.

Voorspeld door De Hond: Fox Sports en Unibet

In 1995 voorspelde De Hond dat sportwedstrijden niet meer via een klassieke zender worden uitgezonden, maar dat ze slechts te bezichtigen waren na betaling. Zoals bij Fox Sports nu het geval is bijvoorbeeld. “Ik verwacht dat bijvoorbeeld in de nabije toekomst alle voetbalwedstrijden in de PTT-Telecompetitie en de eerste divisie worden vastgelegd en dat vele daarvan live worden uitgezonden voor supporters die daarvoor een ’toegangskaartje’ zullen betalen.”

Hij verwachtte ook dat wanneer voetbalwedstrijden niet meer via een klassieke zender maar via een ‘computerzender’ liepen, men thuis interactief kan kijken. “Denk bijvoorbeeld aan de keuze voor een bepaalde camera, zelf herhalingen starten en wedden op de uitslag of op bepaalde gebeurtenissen, zoals aan welke kant het eerste doelpunt valt.” Met die ene zin voorspelde hij niet alleen een pas enkele jaren geleden ingevoerde functie van Fox Sports, maar ook de komst van goksites als Unibet en Bet365.

Voorspeld door De Hond: sociale media

Maar ook de komst van diensten als Twitch en YouTube, waarmee in feite iedereen zijn eigen ’tv-zender’ kan beginnen, was iets was De Hond wel zag gebeuren. En ook sociale netwerken als Twitter en Facebook passen mooi in deze voorspelling. “Na 2005 krijgen we te maken met een gigantisch aantal ‘zenders’, omdat iedere aangesloten computer die beeld, geluid en tekst kan versturen zich dan met dat predikaat kan tooien en omdat we dan te maken hebben met een ‘tweewegsysteem’. Net zoals bij de telefoon, kan er volledige interactie plaatsvinden tussen zender en ontvanger. De ‘kijker’ kan dus datgene zien en horen waar hij behoefte aan heeft en tegelijk uitzenden wat hij kwijt wil.”

De ‘kijker’ kan zien en horen waar hij behoefte aan heeft en tegelijk uitzenden wat hij kwijt wil.

Voorspeld door De Hond: vergelijkingssites

De Hond doet ook concretere voorspellingen over wat nu het huidige ecommerce-landschap vormt: marktplaatsen, vergelijkingssites, webwinkels en fabrikanten die hun producten zelf aan de consument aanbieden. “Als ik bijvoorbeeld een ijskast wil kopen, leg ik contact met de virtuele ijskastenboulevard. Het principe van die boulevard lijkt een beetje op de huidige meubelboulevard, waar een aantal meubelverkopers op een kluitje zitten, en die daarom een aantrekkelijke plek is voor potentiële kopers.”

Voorspeld door De Hond: productfilters

Hij gaat verder: “Allereerst bepaalt de potentiële koper het type van de nieuwe ijskast door in een soort onafhankelijk intake-‘gesprek’ vragen te beantwoorden over bijvoorbeeld het aantal sterren, inbouw of losstaand model en de grootte. Het systeem komt dan op de proppen met informatie over de typen die aan de voorwaarden voldoen.” De opiniepeiler schetst hier in feite wat productfilters momenteel doen in webwinkels.

Ik verwacht dat binnen één of twee jaar betalen via het internet mogelijk is.

Voorspeld door De Hond: iDeal

Wie online bestelt, moet natuurlijk betalen. Iets wat De Hond in eerste instantie niet snel zag gebeuren online. “Het probleem is dat de banken tot dusverre, waarschijnlijk uit defensieve overwegingen, niet echt happig zijn op dergelijke systemen.” Maar even later schrijft hij dan toch: “Toch verwacht ik dat binnen één of twee jaar betalen via het Internet mogelijk is, en de gevolgen daarvan zullen direct te merken zijn.”

Voorspeld door De Hond: Etsy en kleine webwinkels

In zijn boek voorzag De Hond ook de komst van allerlei eenmanszaken die online proberen hun producten of diensten te verkopen. Want, zo zegt hij: “voor de afnemer van elektronische informatie maakt het niet uit of de aanbieder een groot of een klein bedrijf is.” Hij dacht dat we online een soort Koninginnedag-situatie zouden krijgen. “Langs de elektronische snelweg zullen we een grote concentratie van ‘stalletjes’ met eigengemaakte producten zien.”

Natuurlijk voorspelde De Hond niet concreet de komst van Netflix, Google Assistent of Fox Sports. Maar hij liet wel zien een goed beeld te hebben van wat het internet met onze maatschappij zou kunnen doen en waar de kansen liggen voor bedrijven. Ook zag hij het somber in voor sommige stenen winkels, omdat de tussenschakel in sommige gevallen zou wegvallen.

Ik verwacht een grote sanering op het terrein van tussenschakels als groothandels en winkels.

Voorspeld door De Hond: lege winkelstraten

“De koppeling tussen producent en eindgebruiker die de laatste 200 jaar is verdwenen, zal eindelijk, maar dan op een massale wijze, worden hersteld. Het reizen van de audiovisuele zintuigen brengt producent en eindgebruiker weer bij elkaar met voordelen voor beiden. Maar tegelijkertijd met alle nadelen van dien voor de tussenschakels (groothandel en winkels) die nu een grote economische rol vervullen en ook veel werkgelegenheid bieden. Ik verwacht daarom een grote sanering op het terrein van deze tussenschakels.”