‘Heffing stopt Chinese ecommercegolf niet’

De Europese Commissie wil een vaste heffing van 2 euro introduceren op pakjes van buiten de Europese Unie. Met dat geld kunnen de lidstaten meer controles uitvoeren in de strijd tegen onveilige producten en namaakartikelen. Is het ook genoeg om de impact van met name de Chinese platforms in te dammen? Experts denken van niet: “Daarvoor is het bedrag te laag.”

The Financial Times schreef deze week over de voorgenomen ‘pakjestaks’, die volgens bronnen zou neerkomen op een vast bedrag van 2 euro. Het voorstel van handelscommissaris Maroš Šefčovič zou vooral Aziatische webshops raken. De eurocommissaris zelf spreekt overigens niet per se van een belasting of een heffing: “Het is simpelweg compensatie van de kosten, die betaald zou moeten worden door het platform in kwestie.”

Tarief te laag

Thuiswinkel.org en Ecommerce Europe hebben nog niet op het voorstel gereageerd. De Belgische belangenvereniging Comeos juicht de maatregel toe en noemt het “een belangrijke stap naar een eerlijker speelveld”. Tegenover BNR was retailexpert Paul Moers sceptischer. Hij vindt de heffing van 2 euro te laag en pleit voor een staffel: hoe hoger de prijs van het product, hoe hoger het tarief.

Ook volgens Jesse Weltevreden, professor digital commerce aan de Hogeschool van Amsterdam, heeft de heffing weinig nut: “Het levert de overheid wel extra inkomsten op om te investeren in douaneafhandeling”, zegt hij tegen Ecommerce News, “maar het is een te laag bedrag om de concurrentie van Chinese platformen in te dammen”.

Ongelijk speelveld

Volgens Weltevreden hebben Nederlandse webwinkels te maken met een ongelijk speelveld. “Het is van groot belang om ervoor te zorgen dat alle producten die Chinese platformen hier verkopen voldoen aan Europese regels op het gebied van veiligheid, gezondheid en duurzaamheid.”

“Maar zelfs als dat kan worden afgedwongen, dan nog zullen de Chinese online spelers veel goedkoper kunnen leveren en blijven hoge pakketvolumes deze kant op komen. Dat kan veranderen als we meer inzetten op circulariteit en dat ook wettelijk afdwingen. En door consumentenvoorlichting.”

Miljarden pakjes uit China

De Europese Unie importeerde vorig jaar 4,6 miljard pakketten met een waarde onder de 22 euro, een verviervoudiging in twee jaar. Daarvan kwam ruim 90 procent uit China, aldus de Europese Commissie. Uit de controleresultaten van toezichthouders bleek eerder hoe problematisch bestellingen bij Aziatische platforms kunnen zijn: 85 tot 90 procent van de geïnspecteerde producten voldeed niet aan de Europese productwetgeving.

Meeste producten uit Azië voldoen niet aan onze regels

Met deze kennis voldoen steekproeven niet; eigenlijk zou elk pakje gecontroleerd moeten worden om de schade te beperken. Maar dat is een “onmogelijke taak”, schreven Nederlandse toezichthouders begin dit jaar in een brief aan de minister van Economische Zaken. Zij spraken van een ongelijk speelveld en van “een groot maatschappelijk probleem”.

Het is daarbij een groeiend probleem: de (wisselende) importtarieven die president Donald Trump oplegt aan de Chinese platforms, maken dat zij zich minder op de Verenigde Staten en meer op Europa richten. De Chinese ecommercegolf zwelt aan, ook in Nederland, waar ongeveer 30 procent van de pakjes voor de EU binnenkomt.

‘Onhoudbare druk’

Tijd voor actie, vindt de Europese Commissie, wijzend op de “onhoudbare druk op de autoriteiten”. Eerder verviel al de vrijstelling van buitenlandse webwinkels op importbelastingen voor orders tot 150 euro. Deze maatregel wordt waarschijnlijk pas over drie jaar van kracht. Daarnaast wil Brussel internationale online platforms verantwoordelijk maken voor onveilige en illegale producten; nu zijn individuele EU-burgers formeel nog de importeur. Als het aan de Europese Commissie ligt komt de heffing van 2 euro voor verzendingen naar consumenten daar nog bovenop. Voor verzendingen naar magazijnen zou een heffing van 0,50 euro moeten gaan gelden.

‘Wij hopen dat Europa niet discrimineert’

Het voorstel volgt kort na een Frans voornemen om importtarieven te gaan heffen op pakjes uit Azië. De lidstaten moeten akkoord gaan om de Europese pakjestaks in werking te laten treden. In China is alvast sceptisch gereageerd. “Wij hopen dat Europa zich houdt aan haar belofte van openheid. En dat zij een eerlijk, transparant en niet-discriminerend ondernemingsklimaat zal bieden aan Chinese bedrijven”, aldus het ministerie van buitenlandse zaken.